Manager w roli coacha – co pomaga, a co utrudnia

Czym jest coaching dla managerów?

Ola Goc

Ja nazywam się Ola Goc i dzisiaj porozmawiamy o roli menadżera jako coacha. Aniu, mam do Ciebie pierwsze pytanie. Wiem, że masz bogate doświadczenie jako menadżer, dlatego cieszę się, że możemy poruszyć ten temat właśnie z Tobą. Czym tak naprawdę jest coaching dla menadżera? Jakie możliwości może oferować?

Cześć! Witajcie na kanale Superwizja. Rozmawiamy tutaj o zagadnieniach istotnych zarówno dla trenerów, jak i coachów, a nasz kanał jest wspierany przez Metrum, które od ponad 20 lat wspiera rozwój trenerów i coachów. Dziś moim gościem jest Ania Kopańska.

Anna Kopańska 

Tak, coaching dla menadżera może być naprawdę wartościowym narzędziem. Kiedy po raz pierwszy zetknęłam się z coachingiem, od razu dostrzegłam jego ogromną wartość. Zauważyłam, że zarówno w przeszłości, jak i obecnie, coaching często bywa niedoceniany i postrzegany jako coś mało menadżerskiego. Bywa, że jest traktowany jako coś nieodpowiedniego dla menadżerów.

Jednak obecnie coraz częściej mówi się o coachingowym stylu zarządzania. Coaching, który pojawił się w jednostkach biznesowych na początku XXI wieku, a następnie ewoluował w stronę life coachingu i innych obszarów, zyskał wiele różnych form. Dla mnie, jako osoby z doświadczeniem menadżerskim, coaching jest niezwykle cennym narzędziem. Uważam, że skutecznie wspiera zarządzanie zespołami i przynosi wymierne korzyści.

Jak coaching może zmienić zarządzanie zespołem?

OG: Wspomniałaś o coachingowym stylu zarządzania, co wzbudziło moją ciekawość. Jakie zmiany może przynieść coaching w kontekście zarządzania zespołem?

AK: Coaching może przynieść wiele korzyści, choć oczywiście ich zakres zależy od naszego doświadczenia i początkowego poziomu umiejętności. Z biegiem lat zmiany stają się bardziej zauważalne. Dla menadżera pełniącego rolę coacha, coaching ułatwia nawiązywanie głębszych relacji z ludźmi. Pomaga rozwijać umiejętność aktywnego słuchania i dostrzegania różnych perspektyw, nawet jeśli nie zawsze je rozumiemy. Najważniejsze jest jednak okazanie szacunku dla tych perspektyw. 

Taki styl pracy sprzyja budowaniu lepszych relacji i współpracy w zespole, a także minimalizuje ryzyko konfliktów i napięć. Oczywiście, jak to się mówi, do tanga trzeba dwojga — relacja nie buduje się tylko z jednej strony. Niemniej jednak, coaching przynosi wartość zarówno menadżerowi, jak i członkom jego zespołu, jeśli pracują z nim w tym stylu.

Co może przeszkadzać managerowi w procesie coachingowym? 

OG: Skoro coachingowy styl zarządzania przynosi korzyści, co może stanowić przeszkodę, jeśli zdecydujemy się na jego wdrożenie? Jakie wyzwania mogą pojawić się, gdy postanowimy wykorzystać umiejętności, kompetencje i narzędzia coachingowe w roli menadżera?

AK: Na pewno można spojrzeć na to z dwóch perspektyw. Dla menadżera pełniącego jednocześnie rolę coacha, zadaniowość i elementy mentorstwa mogą stanowić przeszkodę w procesie coachingowym. Jako menadżerowie jesteśmy przyzwyczajeni do przejmowania kontroli i działania w roli liderów. Tymczasem coaching koncentruje się na tworzeniu atmosfery partnerskiej, w której pracownik czuje się równorzędnym uczestnikiem rozmowy. Kluczowe jest stworzenie warunków, w których osoba coachowana ma poczucie, że może nam zaufać i otworzyć się na wspólną pracę.

Z drugiej strony, jeśli jesteś coachem, który ma w sobie również cechy menadżera, zadaniowość może okazać się pomocna. Pomaga w organizowaniu struktury sesji coachingowej, zarządzaniu kontraktem oraz czasem podczas sesji. Wszystko sprowadza się do perspektywy, z której patrzymy na te aspekty.

OG: Gdy zdobywamy doświadczenie jako menadżerowie, uczymy się i pracujemy w tej roli, dochodzi moment, w którym naturalnie zaczynamy wykorzystywać nasze kompetencje w planowaniu i organizowaniu sesji z klientem. To staje się dla nas niemal automatyczne, jakbyśmy włączali guzik. Te umiejętności, które omawiasz, są niezwykle cenne dla coacha z „DNA” menadżera.

AK: To świetna puenta do tego, o czym właśnie rozmawiałyśmy. Dobrze podsumowuje to, co chciałam przekazać.

Czego manager może się nauczyć z coachingu?

OG: Skoro menadżer wykorzystuje kompetencje coachingowe, które są kluczowe zarówno w zarządzaniu coachingowym, jak i w tradycyjnym zarządzaniu, i buduje siebie jako lidera dzięki tym umiejętnościom, to czego najwięcej się uczy? Jakie wartości i kompetencje stają się dla niego najważniejsze? I co tak naprawdę może nauczyć się od samego siebie?

AK: Wiesz, Olu, z perspektywy własnego doświadczenia mogę powiedzieć, że najwięcej nauczyłam się pokory. Kiedyś miałam skłonność do zadufania, ale zauważyłam, że nawet jeśli jesteś dobrym menadżerem, otwierając się na inne perspektywy, dostrzegasz „efekt wow” — to, co nazywam „efektem eureka”. To przynosi ogromną satysfakcję i jednocześnie odciąża od ciężaru odpowiedzialności. 

Gdy wcześniej nosiłam wszystko na swoich barkach, było to duże brzemię. Jednak w kulturze coachingowej, pracując zespołowo, odkrywasz, że członkowie zespołu mają własne rozwiązania dla swoich wyzwań. To niezwykle satysfakcjonujące i radosne, gdy widzisz, jak ktoś uświadamia sobie coś nowego i zaczyna patrzeć na sytuację z innej perspektywy, a ty jesteś tylko obok, obserwując ten proces. To naprawdę wspaniałe uczucie.

OG: Kiedy to powiedziałaś, od razu przyszło mi na myśl, że w takich momentach stajemy się trochę jak obserwatorzy niezwykłego doświadczenia. To fascynujące widzieć, jak klient odkrywa i dotyka różnych elementów swojej sytuacji.

AK: Tak, możemy być z klientem, towarzysząc mu i podążając za nim w jego odkryciach. To doświadczenie zostaje w pamięci na wiele lat. Oprócz pokory i umiejętności dostrzegania perspektywy innych, jako menadżer w roli coacha uczymy się także akceptować różnorodność. Nie ma gotowych rozwiązań; każde wyzwanie jest szyte na miarę. Nigdy nie wiadomo, z jakiego materiału będzie szyte rozwiązanie ani jakie narzędzia będą potrzebne. Kluczowe jest to, aby podążać za osobą, a ona sama znajdzie rozwiązania. 

To naprawdę wspaniałe doświadczenie. Jak mówiłaś wcześniej, korzyści z takiego podejścia przekładają się na całą jednostkę. Choć na pierwszy rzut oka może się wydawać, że rozwiązujesz tylko własny problem, w rzeczywistości, gdy pracujemy zespołowo, zyskuje cała instytucja. Cała komórka rośnie i rozwija się. To jest coś naprawdę wyjątkowego i ludzkiego.

Zakończenie

OG: No dobrze, życzymy Wam, abyście rozwijali się i rośli w górę. Dziękuję Ci bardzo, Aniu. Dzięki, Olu. Dziękujemy również Wam za dzisiejsze spotkanie. Jeśli chcecie być na bieżąco z naszymi aktualnościami, koniecznie zasubskrybujcie nasz kanał. Dzięki wielkie!

AK: Dzięki.